آموزش‌های رایگان، فرصت‌های ارزشمندی هستند که به افراد امکان می‌دهند بدون هیچ هزینه‌ای دانش و مهارت‌های جدیدی را در حوزه‌های مختلف کسب کنند. این آموزش‌ها معمولاً به‌صورت آنلاین و از طریق وبینارها، دوره‌های آموزشی، ویدیوها، مقالات تخصصی و سایر منابع دیجیتال ارائه می‌شوند و موضوعات متنوعی مانند مالی، بازاریابی، فناوری، توسعه‌ی فردی، زبان‌های خارجی و بسیاری دیگر را پوشش می‌دهند. مجموعه‌ی إما با اعتقاد به اهمیت دسترسی همگانی به دانش، دوره‌ها و وبینارهای رایگان متعددی را در حوزه‌های تخصصی مانند مالی، حقوقی، کسب‌وکار و فناوری برگزار می‌کند. این آموزش‌ها نه‌تنها برای دانش‌جویان و علاقه‌مندان، بلکه برای صاحبان کسب‌وکارها و فعالان بازار نیز بسیار مفید هستند و به آنها کمک می‌کنند تا مهارت‌های خود را ارتقا داده و در مسیر پیشرفت حرفه‌ای گام بردارند. آموزش‌های رایگان إما، با کیفیت بالا و محتوای کاربردی، فرصتی عالی برای یادگیری بدون دغدغه‌ی مالی فراهم می‌کنند.
نکاتی در مورد رسیدگی مالیاتی و برگه تشخیص
دانستن نکات و عوامل موثر در ترتیبات رسیدگی و روند محاسبه مالیات تشخیصی توسط سازمان امور مالیاتی میتواند, کمک شایانی به ما در خوانش و درک اعداد و محاسبات برگه تشخیص و یا برگه قطعی مالیاتی باشد و میسر روشن و دقیقی در طی کردن مراحل دادرسی نشان دهد. علاوه بر ماده 237 قانون مالیات های مستقیم بخشنامه های 56/94/230 و بخشنامه 19410/3758/211 بر تکلیف ماموران مالیاتی نسبت به ارائه گزارش رسیدگی شفاف صریح و مکتوب تاکید دارد و آن را یکی از حقوق مسلم مؤدی. توضیحاتی کلی در مورد برخی نکات موثر در دادرسی داده شد و این که مآخذ کامل و مفصل آنها که در برگیرنده موارد دیگر نیز میباشد در بخشنامه های ضمیمه قابل مطالعه میباشد
پرداخت مالیات تشخیصی و مختومه شدن پرونده مالیاتی
تفاوت اصلی بین قطعی شدن و مختومه شدن پرونده‌های مالیاتی به مفهوم حقوقی و اجرایی این دو اصطلاح و مراحل رسیدگی مالیاتی مرتبط با آنها بازمی‌گردد. هرچند این دو مفهوم در برخی موارد به‌طور عملی همپوشانی دارند، اما از نظر قانونی و اجرایی دارای تفاوت‌های مهمی هستند:
استفاده از مواد 156 و 157 قانون مالیات‌های مستقیم به‌عنوان مبنای مختومه شدن پرونده‌های مالیاتی، بر اساس تفسیر عملی و حقوقی از موضوع مرور زمان و اختتام فرآیند رسیدگی مالیاتی است. در متن این مواد، اگرچه صریحاً واژه “مختومه” ذکر نشده است، اما با استناد به مفاد آنها، می‌توان به این نتیجه رسید که پس از انقضای مهلت‌های قانونی، پرونده به‌صورت قانونی بسته می‌شود و دیگر قابل رسیدگی یا مطالبه نیست. توضیح این استدلال به شرح زیر است:
- قطعی شدن پرونده مالیاتی : قطعی شدن به معنای پایان فرآیند رسیدگی به مالیات مربوط به یک دوره مالیاتی و تثبیت بدهی مالیاتی مؤدی است. در این حالت، مبلغ مالیات مشخص شده و دیگر قابل تغییر یا تجدیدنظر نیست.
ویژگی‌ها:
- نتیجه یک فرآیند رسمی: قطعی شدن زمانی رخ می‌دهد که:
اظهارنامه مؤدی مورد پذیرش قرار گیرد (ماده 156).
برگ تشخیص مالیات صادر شود و مؤدی آن را بپذیرد یا مهلت اعتراض به آن منقضی شود.
حکم قطعی از مراجع حل اختلاف صادر شود.
- امکان اجرای مطالبه مالیاتی: پس از قطعی شدن، سازمان امور مالیاتی میتواند برای وصول مالیات قطعی‌شده اقدام کند.
- تعهد مالی مؤدی مشخص است: مؤدی ملزم به پرداخت مبلغ قطعی‌شده مالیات است.
مثال:اگر برگ تشخیص مالیات صادر شود و مؤدی به آن اعتراض نکند یا نتیجه اعتراض نهایی شود، مالیات قطعی شده و قابل وصول است.
- مختومه شدن پرونده مالیاتی : مختومه شدن به معنای پایان رسیدگی و بسته شدن پرونده مالیاتی به دلیل انقضای مهلت‌های قانونی یا تسویه کامل تعهدات مالیاتی مؤدی است. این مفهوم بیشتر به اتمام پرونده از نظر حقوقی یا اداری اشاره دارد.
ویژگی‌ها:
- به دلیل انقضای مهلت‌های قانونی:
اگر سازمان امور مالیاتی در مهلت‌های مقرر (مانند یک سال در ماده 156 یا 5 سال در ماده 157) اقدامی برای رسیدگی نکند، پرونده مختومه می‌شود.
- عدم امکان مطالبه مالیات: پس از مختومه شدن، سازمان امور مالیاتی دیگر نمی‌تواند مالیات جدیدی مطالبه کند.
- تسویه تعهدات: پرونده‌ای که مؤدی مالیات خود را به‌طور کامل پرداخت کرده و رسیدگی نهایی شده است، نیز مختومه تلقی می‌شود.
مثال:
اگر سازمان امور مالیاتی طی 5 سال از مهلت قانونی اظهارنامه مالیاتی را بررسی نکند، پرونده به دلیل مرور زمان مختومه تلقی می‌شود.
ماده 156 بیان می‌کند: «اداره امور مالیاتی باید برگ تشخیص مالیات را ظرف یک سال از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه صادر کند و در غیر این صورت، اظهارنامه مؤدی قطعی تلقی می‌شود.»
استدلال:
- اگر سازمان امور مالیاتی در مهلت مقرر (یک سال پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه) اقدامی برای رسیدگی و صدور برگ تشخیص انجام ندهد، اظهارنامه مؤدی به‌طور قانونی “قطعی” محسوب می‌شود.
- قطعی شدن اظهارنامه به این معناست که مؤدی دیگر نیازی به پاسخگویی یا ارائه اسناد اضافی ندارد و مطالبه‌ای از طرف سازمان امور مالیاتی برای آن دوره امکان‌پذیر نیست.
- نتیجه عملی: این وضعیت به معنای مختومه شدن پرونده برای آن دوره خاص است.
ماده 157 اشاره دارد:« نسبت به مودیان مالیات بر درآمد که در موعد مقرر از تسلیم اظهارنامه منبع درآمد خودداری نموده‌اند یا اصولا طبق مقررات این قانون مکلف به تسلیم اظهارنامه در سررسید پرداخت مالیات نیستند مرور زمان مالیاتی پنج سال از تاریخ سررسید پرداخت مالیات میباشد و پس از گذشتن پنج سال مذکور مالیات متعلق قابل مطالبه نخواهد بود. مگر اینکه ظرف این مدت درآمد مودی تعیین و برگ تشخیص مالیات صادر و حداکثر ظرف سه ماه پس از انقضای پنج سال مذکور برگ تشخیص صادره به مودی ابلاغ شود..»
استدلال:1. قانون‌گذار با تعیین دوره 5 ساله، حد نهایی زمانی برای رسیدگی و مطالبه مالیات تعیین کرده است.
- پس از گذشت این دوره، حتی اگر سازمان امور مالیاتی تخلف یا کم‌کاری کرده باشد، قانون اجازه پیگیری و مطالبه را نمی‌دهد.
- نتیجه عملی: انقضای این مهلت به معنای بسته شدن پرونده به‌صورت قانونی است، زیرا هرگونه اقدام خارج از این بازه زمانی غیرقانونی خواهد بود.
در رویه اجرایی سازمان امور مالیاتی، مواد 156 و 157 قانون مالیات‌های مستقیم به‌عنوان مبنای قانونی برای تعیین وضعیت قطعی پرونده‌های مالیاتی مورد استناد قرار می‌گیرد. هرچند اصطلاح “مختومه شدن” صراحتاً در قانون ذکر نشده، اما سازمان امور مالیاتی نیز این مواد را به‌عنوان چارچوب قانونی برای پایان فرآیند رسیدگی و مطالبه مالیات در نظر می‌گیرد.
در خصوص مختومه شدن پرونده‌های مالیاتی، سازمان امور مالیاتی کشور بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌هایی صادر کرده است که به تفصیل به شرایط و نحوه مختومه شدن این پرونده‌ها می‌پردازد. در ادامه، مهم‌ترین بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های مرتبط با این موضوع به همراه تفسیر آنها ارائه می‌شود:
- بخشنامه شماره 200/82213/د مورخ 1402/11/25
این بخشنامه بر اهمیت استفاده از فرآیند ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم تأکید دارد. مطابق این ماده، مؤدی میتواند ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیات، به اداره امور مالیاتی مراجعه و با ارائه اسناد و مدارک، تقاضای رسیدگی مجدد کند. در صورت توافق با ممیز کل، پرونده بدون ارجاع به هیئت حل اختلاف، مختومه می‌شود. این بخشنامه بر تسریع در حل و فصل اختلافات مالیاتی و کاهش پرونده‌های معوقه تأکید دارد
- بخشنامه شماره 200/1400/514 مورخ 1400/04/26
این بخشنامه به نحوه رسیدگی مجدد و رفع اختلاف موضوع ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم و ماده 29 قانون مالیات بر ارزش افزوده می‌پردازد. در مواردی که رسیدگی مجدد یا رفع اختلاف در مهلت مقرر انجام شده اما نتایج آن در سامانه‌ها ثبت نشده است، با تهیه گزارش سیستمی، پرونده به عنوان مختومه در نظر گرفته می‌شود. این بخشنامه بر اهمیت ثبت به‌موقع نتایج رسیدگی‌ها در سامانه‌های مربوطه تأکید دارد.
- بخشنامه شماره 30/4/2560/14964
این بخشنامه به تسریع در حل و فصل اختلافات مالیاتی و مختومه شدن پرونده‌های مورد اختلاف تأکید دارد. ممیزین کل موظفند با توجه به مزایا و محسنات قانونی مختومه شدن پرونده‌ها، حداکثر تلاش خود را در مهلت مقرر به کار گیرند تا بیشترین تعداد پرونده‌های مورد اختلاف معوقه با استفاده از اختیارات قانونی موضوع ماده 238 مورد توافق و حل و فصل قرار گیرد
- دستورالعمل اجرایی ماده 251 مکرر الحاقی 1371/02/07
مطابق این دستورالعمل، در صورتی‌که مدارک منضم به شکایت ناقص باشد و مؤدی ظرف مدت 30 روز نسبت به رفع نقص اقدام نکند، شکایت مختومه می‌شود. با این حال، در صورت موافقت رئیس مرکز، بررسی مجدد برای یک‌بار دیگر امکان‌پذیر است.